✅ Geen reclame? Wel: extra functies zoals favoriete onderwerpen en chatbox volgen + bijlagen zien? ✅
Registreer binnen 1 minuut
Beleggen in olie
- Multani
- Ervaren poster
- Berichten: 968
- Lid geworden op: 24 nov 2021 21:58
- Heeft bedankt: 132 maal
- Is bedankt: 417 maal
Re: Beleggen in olie
Olieprijs hoger gesloten
21/12/2022 | 21:04
. De prijs voor een vat ruwe olie is woensdag hoger gesloten, nadat uit de meest recente data van het Amerikaanse energieagentschap EIA bleek dat de voorraden ruwe olie in de VS vorige week zijn gedaald.
Uit de EIA-data bleek dat de voorraden ruwe olie in de VS in de week eindigend op 16 december zijn gedaald met 5,9 miljoen vaten tot 418,2 miljoen stuks.
De benzinevoorraden stegen met 2,5 miljoen vaten tot 226,1 miljoen vaten.
En de voorraden stookolie en diesel daalden met 0,2 miljoen vaten tot 119,9 miljoen stuks.
De capaciteitsbenutting van de raffinaderijen kwam uit op 90,9 procent. Dat was een week eerder 92,2 procent.
Het American Petroleum Institute meldde dinsdag laat al dat de voorraden ruwe olie in de VS vorige week zijn gedaald met 3,1 miljoen vaten, terwijl de benzinevoorraden stegen met 4,5 miljoen vaten en de destillaatvoorraden met 830.000 vaten toenamen.
Ruw olie stijgt deze week, terwijl investeerders de implicaties voor de vraag uit China na versoepeling van de coronavirusbeperkingen afwegen. Een golf van infecties beperkt de activiteit voor de korte termijn.
"Ondanks torenhoge infecties en meldingen van gestreste ziekenhuizen, sluiten de Chinese autoriteiten steden niet af en dat impliceert een aanhoudende stijging van de vraag naar energie nu de op één na grootste economie ter wereld weer op gang komt", aldus analisten van Sevens Report Research.
"Het valt echter nog te bezien hoeveel de toegenomen vraag naar energie te niet gedaan zal worden door een waarschijnlijk vertragende wereldeconomie en daarom heeft de heropening in China niet geleid tot een grotere olierally", voegden ze toe.
De februarifuture voor een vat West Texas Intermediate ruwe olie sloot woensdag 2,7 procent hoger op 78,29 dollar op de New York Mercantile Exchange.
21/12/2022 | 21:04
. De prijs voor een vat ruwe olie is woensdag hoger gesloten, nadat uit de meest recente data van het Amerikaanse energieagentschap EIA bleek dat de voorraden ruwe olie in de VS vorige week zijn gedaald.
Uit de EIA-data bleek dat de voorraden ruwe olie in de VS in de week eindigend op 16 december zijn gedaald met 5,9 miljoen vaten tot 418,2 miljoen stuks.
De benzinevoorraden stegen met 2,5 miljoen vaten tot 226,1 miljoen vaten.
En de voorraden stookolie en diesel daalden met 0,2 miljoen vaten tot 119,9 miljoen stuks.
De capaciteitsbenutting van de raffinaderijen kwam uit op 90,9 procent. Dat was een week eerder 92,2 procent.
Het American Petroleum Institute meldde dinsdag laat al dat de voorraden ruwe olie in de VS vorige week zijn gedaald met 3,1 miljoen vaten, terwijl de benzinevoorraden stegen met 4,5 miljoen vaten en de destillaatvoorraden met 830.000 vaten toenamen.
Ruw olie stijgt deze week, terwijl investeerders de implicaties voor de vraag uit China na versoepeling van de coronavirusbeperkingen afwegen. Een golf van infecties beperkt de activiteit voor de korte termijn.
"Ondanks torenhoge infecties en meldingen van gestreste ziekenhuizen, sluiten de Chinese autoriteiten steden niet af en dat impliceert een aanhoudende stijging van de vraag naar energie nu de op één na grootste economie ter wereld weer op gang komt", aldus analisten van Sevens Report Research.
"Het valt echter nog te bezien hoeveel de toegenomen vraag naar energie te niet gedaan zal worden door een waarschijnlijk vertragende wereldeconomie en daarom heeft de heropening in China niet geleid tot een grotere olierally", voegden ze toe.
De februarifuture voor een vat West Texas Intermediate ruwe olie sloot woensdag 2,7 procent hoger op 78,29 dollar op de New York Mercantile Exchange.
- Frazier
- Forumveteraan
- Berichten: 1010
- Lid geworden op: 12 apr 2022 18:28
- Heeft bedankt: 123 maal
- Is bedankt: 402 maal
Re: Beleggen in olie
Olieprijs daalt
22/12/2022 | 20:46
. De olieprijs is donderdag voor het eerst in drie dagen gedaald. Bij een settlement van 77,49 dollar werd een vat West Texas Intermediate een procent goedkoper.
Donderdag verloor de WTI-olieprijs terrein in het spoor van de dalende aandelenmarkten, waar rentevrees weer de kop opstak. Verder zorgt streng winterweer in de Verenigde Staten rond de feestdagen er mogelijk voor dat er minder kan worden gereisd, zei analist Charalampos Pissouros van XM. Dit betekent een lagere vraag naar olie.
De ruwe olieprijs begon de dag nog licht hoger, voortbordurend op een hogere settlement woensdag, toen bekend werd dat de Amerikaanse olievoorraden afgelopen week met bijna 6 miljoen vaten zijn gedaald. Er werd juist gerekend op een toename.
Begin deze maand stond de olieprijs op het laagste punt in een jaar en sindsdien zitten de olieprijzen in de herstelmodus, aldus Pissouros, mogelijk geholpen door de hoop dat China zijn COVID-gerelateerde beperkingen verder gaat versoepelen.
Toch rekent de marktanalist niet op een sterke opleving van de olieprijzen, "omdat het enige tijd kan duren voordat de economische motoren van China weer op volle toeren draait en de vraag naar ruwe olie weer op gang komt", aldus Pissouros.
22/12/2022 | 20:46
. De olieprijs is donderdag voor het eerst in drie dagen gedaald. Bij een settlement van 77,49 dollar werd een vat West Texas Intermediate een procent goedkoper.
Donderdag verloor de WTI-olieprijs terrein in het spoor van de dalende aandelenmarkten, waar rentevrees weer de kop opstak. Verder zorgt streng winterweer in de Verenigde Staten rond de feestdagen er mogelijk voor dat er minder kan worden gereisd, zei analist Charalampos Pissouros van XM. Dit betekent een lagere vraag naar olie.
De ruwe olieprijs begon de dag nog licht hoger, voortbordurend op een hogere settlement woensdag, toen bekend werd dat de Amerikaanse olievoorraden afgelopen week met bijna 6 miljoen vaten zijn gedaald. Er werd juist gerekend op een toename.
Begin deze maand stond de olieprijs op het laagste punt in een jaar en sindsdien zitten de olieprijzen in de herstelmodus, aldus Pissouros, mogelijk geholpen door de hoop dat China zijn COVID-gerelateerde beperkingen verder gaat versoepelen.
Toch rekent de marktanalist niet op een sterke opleving van de olieprijzen, "omdat het enige tijd kan duren voordat de economische motoren van China weer op volle toeren draait en de vraag naar ruwe olie weer op gang komt", aldus Pissouros.
-
- Forumveteraan
- Berichten: 4856
- Lid geworden op: 09 mar 2022 13:32
- Heeft bedankt: 812 maal
- Is bedankt: 878 maal
Re: Beleggen in olie
Russia says it may cut oil output up to 7% over price cap
Detailing for the first time the Russian response to the price caps introduced by the West over Moscow's invasion of Ukraine, Novak said the cuts could reach 500,000-700,000 barrels per day (bpd)
December 23, 2022
Russia may cut oil output by 5%-7% in early 2023, as it responds to price caps on its crude and refined products, and halt sales to the countries that support them, Deputy Prime Minister Alexander Novak told state television on Friday.
Detailing for the first time the Russian response to the price caps introduced by the West over Moscow's invasion of Ukraine, Novak said the cuts could reach 500,000-700,000 barrels per day (bpd).
He also said that despite Europe's efforts to cut reliance on Russian oil and gas, energy exports from Russia are in demand worldwide and Moscow has been diversifying its buyers.
Novak said it would be difficult to provide for global economic development without Russian energy, and predicted possible gas shortages in Europe, which has introduced restrictions on gas prices, as well as on oil.
On oil, the European Union, G7 nations and Australia introduced a $60 per barrel price cap from Dec. 5, in addition to the European Union's embargo on imports of Russian crude by sea and similar pledges by Britain, Canada, Japan and the United States.
"We believe that in the current situation, it is even possible to take risks of lower production rather than be guided by the selling policy regarding the price caps. Today it is $60, tomorrow it can be anything, and getting dependent on some decisions made by unfriendly countries is unacceptable for us," Novak said.
Russian President Vladimir Putin said on Thursday he would issue a decree early next week on Moscow's actions in response to the price cap.
Novak said the decree would ban sales of oil and oil products to countries that join the price cap and companies that demand its observance.
He also said that Russian oil production is expected to rise this year to 535 million tonnes (10.7 million barrels per day) from 524 million tonnes in 2021, while natural gas output will fall by up to a fifth to 671 billion cubic metres.
EXPORTS DECLINE
The sanctions have hit sales of Russian oil, which makes up a large share of state budget revenues. Exports of Russia's flagship Urals crude blend from Baltic Sea ports may fall by up to a fifth in December.
This month, Urals crude has been sold at deeper discounts, and dominant buyer India has bought barrels at well below the $60 price cap.
Novak said he believed that the discount will stabilise soon and that Russia has spent much of this year preparing for sanctions and price caps.
He also praised the work of the OPEC+ group of leading global oil producers, which includes Russia, saying that the oil price is likely to remain in current range of $70-$100 per barrel next year barring the emergence of unforeseen events.
(Reporting by Olzhas Auyezov and Vladimir Soldatkin; Editing by Christian Schmollinger, Muralikumar Anantharaman, Tom Hogue and Barbara Lewis)
https://www.zawya.com/en/world/russia/r ... p-k0nf49sg
Detailing for the first time the Russian response to the price caps introduced by the West over Moscow's invasion of Ukraine, Novak said the cuts could reach 500,000-700,000 barrels per day (bpd)
December 23, 2022
Russia may cut oil output by 5%-7% in early 2023, as it responds to price caps on its crude and refined products, and halt sales to the countries that support them, Deputy Prime Minister Alexander Novak told state television on Friday.
Detailing for the first time the Russian response to the price caps introduced by the West over Moscow's invasion of Ukraine, Novak said the cuts could reach 500,000-700,000 barrels per day (bpd).
He also said that despite Europe's efforts to cut reliance on Russian oil and gas, energy exports from Russia are in demand worldwide and Moscow has been diversifying its buyers.
Novak said it would be difficult to provide for global economic development without Russian energy, and predicted possible gas shortages in Europe, which has introduced restrictions on gas prices, as well as on oil.
On oil, the European Union, G7 nations and Australia introduced a $60 per barrel price cap from Dec. 5, in addition to the European Union's embargo on imports of Russian crude by sea and similar pledges by Britain, Canada, Japan and the United States.
"We believe that in the current situation, it is even possible to take risks of lower production rather than be guided by the selling policy regarding the price caps. Today it is $60, tomorrow it can be anything, and getting dependent on some decisions made by unfriendly countries is unacceptable for us," Novak said.
Russian President Vladimir Putin said on Thursday he would issue a decree early next week on Moscow's actions in response to the price cap.
Novak said the decree would ban sales of oil and oil products to countries that join the price cap and companies that demand its observance.
He also said that Russian oil production is expected to rise this year to 535 million tonnes (10.7 million barrels per day) from 524 million tonnes in 2021, while natural gas output will fall by up to a fifth to 671 billion cubic metres.
EXPORTS DECLINE
The sanctions have hit sales of Russian oil, which makes up a large share of state budget revenues. Exports of Russia's flagship Urals crude blend from Baltic Sea ports may fall by up to a fifth in December.
This month, Urals crude has been sold at deeper discounts, and dominant buyer India has bought barrels at well below the $60 price cap.
Novak said he believed that the discount will stabilise soon and that Russia has spent much of this year preparing for sanctions and price caps.
He also praised the work of the OPEC+ group of leading global oil producers, which includes Russia, saying that the oil price is likely to remain in current range of $70-$100 per barrel next year barring the emergence of unforeseen events.
(Reporting by Olzhas Auyezov and Vladimir Soldatkin; Editing by Christian Schmollinger, Muralikumar Anantharaman, Tom Hogue and Barbara Lewis)
https://www.zawya.com/en/world/russia/r ... p-k0nf49sg
-
- Forumveteraan
- Berichten: 4856
- Lid geworden op: 09 mar 2022 13:32
- Heeft bedankt: 812 maal
- Is bedankt: 878 maal
Re: Beleggen in olie
Familiale oliebedrijven vechten overwinstbelasting aan
Twee Belgische oliedistributeurs stappen naar het Grondwettelijk Hof om de overwinstbelasting aan te vechten.
De familiale groothandelaars in olieproducten, Gilops Group uit Luik en Van Raak uit Weelde, accepteren niet dat ze door een arbitraire keuze een miljoenenbelasting moeten betalen, zelfs als hun winst daalt, terwijl hun rechtstreekse concurrenten buiten schot blijven, schrijft De Tijd.
De Kamer keurde vorige week een pakket aan overwinstbelastingen voor de energiesector goed. Samen moeten die dit en volgend jaar meer dan 3 miljard euro in het laatje brengen. Zo'n 600 miljoen euro daarvan hoopt minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) op te halen via een solidariteitsbijdrage van de petroleumindustrie.
Maar die solidariteitsbijdrage is discriminerend, oordelen de groothandelaars Gilops en Van Raak. Vanuit hun oliedepots in Luik en Zolder en vanuit Tessenderlo leveren beide bedrijven diesel, benzine en mazout aan tankstations en mazouthandelaren. Ze hebben het advocatenkantoor Liedekerke onder de arm genomen en stappen naar het Grondwettelijk Hof.
https://www.msn.com/nl-be/financien/nie ... 22a9e6a20f
Twee Belgische oliedistributeurs stappen naar het Grondwettelijk Hof om de overwinstbelasting aan te vechten.
De familiale groothandelaars in olieproducten, Gilops Group uit Luik en Van Raak uit Weelde, accepteren niet dat ze door een arbitraire keuze een miljoenenbelasting moeten betalen, zelfs als hun winst daalt, terwijl hun rechtstreekse concurrenten buiten schot blijven, schrijft De Tijd.
De Kamer keurde vorige week een pakket aan overwinstbelastingen voor de energiesector goed. Samen moeten die dit en volgend jaar meer dan 3 miljard euro in het laatje brengen. Zo'n 600 miljoen euro daarvan hoopt minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) op te halen via een solidariteitsbijdrage van de petroleumindustrie.
Maar die solidariteitsbijdrage is discriminerend, oordelen de groothandelaars Gilops en Van Raak. Vanuit hun oliedepots in Luik en Zolder en vanuit Tessenderlo leveren beide bedrijven diesel, benzine en mazout aan tankstations en mazouthandelaren. Ze hebben het advocatenkantoor Liedekerke onder de arm genomen en stappen naar het Grondwettelijk Hof.
https://www.msn.com/nl-be/financien/nie ... 22a9e6a20f
- LukakuFan
- Regelmatige poster
- Berichten: 436
- Lid geworden op: 01 dec 2021 14:01
- Heeft bedankt: 73 maal
- Is bedankt: 183 maal
Re: Beleggen in olie
Winterstorm legt 1,6 miljoen vaten olieraffinagecapaciteit stil in Texas
23/12/2022 | 20:36
(MT Newswires) -- Het koude weer zette Texaanse olieraffinaderijen ertoe aan om meer dan 1,6 miljoen vaten per dag aan capaciteit stil te leggen en zette brandstofproducenten zoals Motiva Port Arthur en Marathon Petroleum's (MPC) Marathon Galveston Bay ertoe aan om de productie stop te zetten, meldde Bloomberg News vrijdag.
Total Energies (TTE), Valero (VLO) en Marathon sloten meerdere eenheden, aldus het rapport.
De brandstofmarkten in de omgeving van Houston stegen door de onderbrekingen, hoewel de prijzen onder controle bleven temidden van hoger dan normale voorraden, aldus het rapport.
(Market Chatter nieuws is afkomstig van gesprekken met marktprofessionals wereldwijd. Deze informatie wordt geacht afkomstig te zijn van betrouwbare bronnen, maar kan geruchten en speculaties bevatten. De nauwkeurigheid wordt niet gegarandeerd).
Prijs: 114,51, Verandering: +2,86, Procentuele verandering: +2.56
23/12/2022 | 20:36
(MT Newswires) -- Het koude weer zette Texaanse olieraffinaderijen ertoe aan om meer dan 1,6 miljoen vaten per dag aan capaciteit stil te leggen en zette brandstofproducenten zoals Motiva Port Arthur en Marathon Petroleum's (MPC) Marathon Galveston Bay ertoe aan om de productie stop te zetten, meldde Bloomberg News vrijdag.
Total Energies (TTE), Valero (VLO) en Marathon sloten meerdere eenheden, aldus het rapport.
De brandstofmarkten in de omgeving van Houston stegen door de onderbrekingen, hoewel de prijzen onder controle bleven temidden van hoger dan normale voorraden, aldus het rapport.
(Market Chatter nieuws is afkomstig van gesprekken met marktprofessionals wereldwijd. Deze informatie wordt geacht afkomstig te zijn van betrouwbare bronnen, maar kan geruchten en speculaties bevatten. De nauwkeurigheid wordt niet gegarandeerd).
Prijs: 114,51, Verandering: +2,86, Procentuele verandering: +2.56
Port: Ageas - Bitcoin - Euronav - IWDA - KBC Ancora - Olie turbo - Shell - Tubize - Umicore - Valero Energy - Vopak
Re: Beleggen in olie
‘Oliebedrijven die profiteren van de oorlog? Politieke praat’
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
LEES MEER
Olie is het nieuwe tabak: taboe maar o zo lucratief
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
LEES MEER
Deutsche-analist: 'Big oil wacht lawine van cashflow'
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Vladimir Poetin heeft vernietigd waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Poetin moet nu ook een door het Westen opgelegd prijsplafond van 60 dollar slikken voor zijn olie, bovenop een embargo op oliehandel met Europa. Een historische beslissing noemt u het. Waarom?
Yergin: ‘Het onderstreept de nieuwe realiteit van een opgedeelde oliemarkt. Sinds het einde van de Koude Oorlog hadden we een geglobaliseerde oliemarkt met aanvoerketens die gericht waren op economische efficiëntie. De VS importeerden een half miljoen vaten Russische olie per dag om te verwerken in raffinaderijen aan de Oostkust, en zo de prijs voor Amerikaanse consumenten te drukken.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
LEES MEER
Olie is het nieuwe tabak: taboe maar o zo lucratief
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
LEES MEER
Deutsche-analist: 'Big oil wacht lawine van cashflow'
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Vladimir Poetin heeft vernietigd waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Poetin moet nu ook een door het Westen opgelegd prijsplafond van 60 dollar slikken voor zijn olie, bovenop een embargo op oliehandel met Europa. Een historische beslissing noemt u het. Waarom?
Yergin: ‘Het onderstreept de nieuwe realiteit van een opgedeelde oliemarkt. Sinds het einde van de Koude Oorlog hadden we een geglobaliseerde oliemarkt met aanvoerketens die gericht waren op economische efficiëntie. De VS importeerden een half miljoen vaten Russische olie per dag om te verwerken in raffinaderijen aan de Oostkust, en zo de prijs voor Amerikaanse consumenten te drukken.’
‘Vandaag primeren geopolitieke en strategische belangen, waardoor de oliemarkt almaar meer verdeeld is en er een strijd tussen machtsblokken ontstaat. Dat Russische olie in tankers niet meer welkom is in Europa, toont hoe er muren worden opgetrokken. Dat gebeurt met aanvoerketens in het algemeen, van computerchips over zeldzame aardmetalen tot telecom. De globalisering fragmenteert.’
Kan het prijsplafond een mogelijk precedent zijn? Denk aan autoritaire oliestaten die moeten vrezen in het vizier van het Westen te komen.
Yergin: ‘Je zegt autoritaire staten, maar waarom niet olie-exporteurs in het algemeen? Het prijsplafond leidt in ieder geval tot ongerustheid bij olie-exporteurs. Aan de andere kant leer ik uit mijn gesprekken met de Amerikaanse regering hoe moeilijk de onderhandelingen waren (met onder meer de G7 en de EU, red.) om tot het prijsplafond voor Rusland te komen.'
'Ik vind het daarom vrij ondenkbaar dat het Westen een algemeen prijsplafond kan instellen, al houdt dat olie-exporteurs niet tegen bezorgd te zijn over dit precedent. Het bewijst nog eens dat overheden nu veel meer in de markt interveniëren dan de voorbije decennia.’
Als Rusland de grote verliezer is van het tumult op de energiemarkt, wie zijn dan de grote winnaars?
Yergin: ‘Ik wil toch opmerken dat Rusland nog geen verliezer is. Het heeft met zijn olie nooit zoveel geld verdiend als vandaag. Maar op de lange termijn heeft het zichzelf in een hoek geduwd, ook door economisch erg afhankelijk te worden van China.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
LEES MEER
Olie is het nieuwe tabak: taboe maar o zo lucratief
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
LEES MEER
Deutsche-analist: 'Big oil wacht lawine van cashflow'
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Vladimir Poetin heeft vernietigd waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Poetin moet nu ook een door het Westen opgelegd prijsplafond van 60 dollar slikken voor zijn olie, bovenop een embargo op oliehandel met Europa. Een historische beslissing noemt u het. Waarom?
Yergin: ‘Het onderstreept de nieuwe realiteit van een opgedeelde oliemarkt. Sinds het einde van de Koude Oorlog hadden we een geglobaliseerde oliemarkt met aanvoerketens die gericht waren op economische efficiëntie. De VS importeerden een half miljoen vaten Russische olie per dag om te verwerken in raffinaderijen aan de Oostkust, en zo de prijs voor Amerikaanse consumenten te drukken.’
‘Vandaag primeren geopolitieke en strategische belangen, waardoor de oliemarkt almaar meer verdeeld is en er een strijd tussen machtsblokken ontstaat. Dat Russische olie in tankers niet meer welkom is in Europa, toont hoe er muren worden opgetrokken. Dat gebeurt met aanvoerketens in het algemeen, van computerchips over zeldzame aardmetalen tot telecom. De globalisering fragmenteert.’
Kan het prijsplafond een mogelijk precedent zijn? Denk aan autoritaire oliestaten die moeten vrezen in het vizier van het Westen te komen.
Yergin: ‘Je zegt autoritaire staten, maar waarom niet olie-exporteurs in het algemeen? Het prijsplafond leidt in ieder geval tot ongerustheid bij olie-exporteurs. Aan de andere kant leer ik uit mijn gesprekken met de Amerikaanse regering hoe moeilijk de onderhandelingen waren (met onder meer de G7 en de EU, red.) om tot het prijsplafond voor Rusland te komen.'
'Ik vind het daarom vrij ondenkbaar dat het Westen een algemeen prijsplafond kan instellen, al houdt dat olie-exporteurs niet tegen bezorgd te zijn over dit precedent. Het bewijst nog eens dat overheden nu veel meer in de markt interveniëren dan de voorbije decennia.’
Als Rusland de grote verliezer is van het tumult op de energiemarkt, wie zijn dan de grote winnaars?
Yergin: ‘Ik wil toch opmerken dat Rusland nog geen verliezer is. Het heeft met zijn olie nooit zoveel geld verdiend als vandaag. Maar op de lange termijn heeft het zichzelf in een hoek geduwd, ook door economisch erg afhankelijk te worden van China.’
Twee jaar geleden wimpelden de Fransen Amerikaans lng af. Vandaag is het een van de fundamenten van Europa's energiezekerheid.
‘De recente ontwikkelingen onderstrepen nog eens het belang van Amerika’s energiepositie. Twee jaar geleden wimpelden de Fransen nog Amerikaans lng af omdat ze bezorgd waren over de milieu-impact van schaliegas (Engie trok zich onder Franse overheidsdruk terug uit een lng-importdeal, red.). Vandaag is Amerikaans gas een van de fundamenten van Europa’s energiezekerheid, en meteen ook een kernelement van de NAVO-alliantie. De lng-markt in het algemeen is zeker ook een winnaar.’
‘Ook het Midden-Oosten profiteert, met Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten die tientallen miljarden dollars investeren in het opkrikken van hun olieproductiecapaciteit.’
In uw boek ‘The New Map’ opperde u dat de schalierevolutie in de VS een hernieuwde flexibiliteit aan het buitenlandse beleid heeft gegeven. Is dat de voorbije twee jaar nog eens in de verf gezet?
Yergin: ‘Absoluut. Het feit dat de VS het gastekort in Europa kunnen helpen te verlichten is enorm significant. Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip. De VS zijn vandaag waarschijnlijk ‘s werelds belangrijkste lng-exporteur, en dat terwijl ze pas in 2016 hun allereerste lng uitvoerden.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
LEES MEER
Olie is het nieuwe tabak: taboe maar o zo lucratief
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
LEES MEER
Deutsche-analist: 'Big oil wacht lawine van cashflow'
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Vladimir Poetin heeft vernietigd waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Poetin moet nu ook een door het Westen opgelegd prijsplafond van 60 dollar slikken voor zijn olie, bovenop een embargo op oliehandel met Europa. Een historische beslissing noemt u het. Waarom?
Yergin: ‘Het onderstreept de nieuwe realiteit van een opgedeelde oliemarkt. Sinds het einde van de Koude Oorlog hadden we een geglobaliseerde oliemarkt met aanvoerketens die gericht waren op economische efficiëntie. De VS importeerden een half miljoen vaten Russische olie per dag om te verwerken in raffinaderijen aan de Oostkust, en zo de prijs voor Amerikaanse consumenten te drukken.’
‘Vandaag primeren geopolitieke en strategische belangen, waardoor de oliemarkt almaar meer verdeeld is en er een strijd tussen machtsblokken ontstaat. Dat Russische olie in tankers niet meer welkom is in Europa, toont hoe er muren worden opgetrokken. Dat gebeurt met aanvoerketens in het algemeen, van computerchips over zeldzame aardmetalen tot telecom. De globalisering fragmenteert.’
Kan het prijsplafond een mogelijk precedent zijn? Denk aan autoritaire oliestaten die moeten vrezen in het vizier van het Westen te komen.
Yergin: ‘Je zegt autoritaire staten, maar waarom niet olie-exporteurs in het algemeen? Het prijsplafond leidt in ieder geval tot ongerustheid bij olie-exporteurs. Aan de andere kant leer ik uit mijn gesprekken met de Amerikaanse regering hoe moeilijk de onderhandelingen waren (met onder meer de G7 en de EU, red.) om tot het prijsplafond voor Rusland te komen.'
'Ik vind het daarom vrij ondenkbaar dat het Westen een algemeen prijsplafond kan instellen, al houdt dat olie-exporteurs niet tegen bezorgd te zijn over dit precedent. Het bewijst nog eens dat overheden nu veel meer in de markt interveniëren dan de voorbije decennia.’
Als Rusland de grote verliezer is van het tumult op de energiemarkt, wie zijn dan de grote winnaars?
Yergin: ‘Ik wil toch opmerken dat Rusland nog geen verliezer is. Het heeft met zijn olie nooit zoveel geld verdiend als vandaag. Maar op de lange termijn heeft het zichzelf in een hoek geduwd, ook door economisch erg afhankelijk te worden van China.’
Twee jaar geleden wimpelden de Fransen Amerikaans lng af. Vandaag is het een van de fundamenten van Europa's energiezekerheid.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
‘De recente ontwikkelingen onderstrepen nog eens het belang van Amerika’s energiepositie. Twee jaar geleden wimpelden de Fransen nog Amerikaans lng af omdat ze bezorgd waren over de milieu-impact van schaliegas (Engie trok zich onder Franse overheidsdruk terug uit een lng-importdeal, red.). Vandaag is Amerikaans gas een van de fundamenten van Europa’s energiezekerheid, en meteen ook een kernelement van de NAVO-alliantie. De lng-markt in het algemeen is zeker ook een winnaar.’
‘Ook het Midden-Oosten profiteert, met Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten die tientallen miljarden dollars investeren in het opkrikken van hun olieproductiecapaciteit.’
In uw boek ‘The New Map’ opperde u dat de schalierevolutie in de VS een hernieuwde flexibiliteit aan het buitenlandse beleid heeft gegeven. Is dat de voorbije twee jaar nog eens in de verf gezet?
Yergin: ‘Absoluut. Het feit dat de VS het gastekort in Europa kunnen helpen te verlichten is enorm significant. Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip. De VS zijn vandaag waarschijnlijk ‘s werelds belangrijkste lng-exporteur, en dat terwijl ze pas in 2016 hun allereerste lng uitvoerden.’
‘Poetin besefte al langer dat Amerikaans schaliegas zou concurreren met Russisch gas in Europa. Daarom is hij tijdens een conferentie in Sint-Petersburg in 2013 tegen mij beginnen te roepen toen ik het woordje ‘schalie’ liet vallen in een vraag die ik wilde stellen. Poetin vervloekte schalie-energie, want hij besefte dat het de positie van de VS zou versterken.’
‘Van de lange lijst foute inschattingen die Poetin heeft gemaakt met zijn oorlog tegen Oekraïne, was een ervan zijn overtuiging dat Europa zo afhankelijk was van Russisch energie dat het even timide zou reageren als bij de Russische annexatie van de Krim in 2014. Hij had nooit verwacht dat Europa zich zo verenigd zou tonen en dat de VS zo daadkrachtig zouden reageren.’
Ondanks Amerika’s versterkte energiepositie moest president Joe Biden deze zomer bij de Saoedische kroonprins smeken om de oliekraan verder open te draaien. Die weigerde, en in oktober besliste OPEC+ zelfs de productie te verlagen. Wat zegt dat over de ooit hechte band tussen de VS en Saoedi-Arabië?
Yergin: ‘Het is duidelijk dat de Amerikaans-Saoedische relatie onder druk staat. De VS garanderen nog altijd Saoedi-Arabiës veiligheid, zeker tegenover de dreiging uit Iran. Maar de recente beslissing van OPEC+ om de productie te verlagen is door Biden als een belediging ervaren, nadat hij zoveel politiek kapitaal had gespendeerd om de relatie recht te trekken. Al is achteraf duidelijk dat de marktanalyse van OPEC+ correct was als je ziet hoe de olieprijs sindsdien is gedaald.’
‘Vergelijk dat ook eens met de ontvangst die de Chinese president Xi Jinping deze maand kreeg in Saoedi-Arabië. Alle registers werden opengetrokken.’
Dat bezoek lijkt niet onlogisch aangezien China en Saoedi-Arabië elkaars belangrijkste partners in de oliehandel zijn geworden. Toch signaleren de VS dat het Midden-Oosten onder hun invloedssfeer blijft vallen. Hoelang kunnen ze dat nog volhouden?
Yergin: ‘In het Midden-Oosten leeft het gevoel dat de VS de regio misschien niet verlaten hebben, maar er wel minder bij betrokken zijn. Amerika’s pogingen om tot een nucleair akkoord met Iran te komen, hebben het vertrouwen in de VS geschaad bij zowel Arabieren als Israëli’s. Het is een van de redenen waarom de Emiraten en Israël in 2020 met elkaar een vredesakkoord sloten. Iran is hun gemeenschappelijke vijand. Biden wilde met zijn bezoek deels duidelijk maken dat de VS nog toegewijd zijn, al valt het niet te ontkennen dat de economische relaties tussen Saoedi-Arabië en China nu veel significanter zijn.’
Europa is hard getroffen door de energiecrisis vanwege zijn grote afhankelijkheid van Russisch gas. Sommigen waarschuwen dat de crisis nog jaren kan aanhouden. Wat denkt u?
Yergin: ‘Ik geloof dat Europa zich zal kunnen aanpassen. Deels door enkele industriële activiteiten te verliezen, deels door mensen die energiezuiniger worden, deels door de boost van duurzame energie en inspanningen om de energiebevoorrading te garanderen. Duitsland maakte de meest dramatische bijsturing: het beschikt nu over een handvol drijvende lng-terminals en trok naar Qatar, Senegal en Canada om lng-deals te sluiten. Met de Duitse groenen dan nog die het voortouw namen.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
LEES MEER
Olie is het nieuwe tabak: taboe maar o zo lucratief
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
LEES MEER
Deutsche-analist: 'Big oil wacht lawine van cashflow'
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Vladimir Poetin heeft vernietigd waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Poetin moet nu ook een door het Westen opgelegd prijsplafond van 60 dollar slikken voor zijn olie, bovenop een embargo op oliehandel met Europa. Een historische beslissing noemt u het. Waarom?
Yergin: ‘Het onderstreept de nieuwe realiteit van een opgedeelde oliemarkt. Sinds het einde van de Koude Oorlog hadden we een geglobaliseerde oliemarkt met aanvoerketens die gericht waren op economische efficiëntie. De VS importeerden een half miljoen vaten Russische olie per dag om te verwerken in raffinaderijen aan de Oostkust, en zo de prijs voor Amerikaanse consumenten te drukken.’
‘Vandaag primeren geopolitieke en strategische belangen, waardoor de oliemarkt almaar meer verdeeld is en er een strijd tussen machtsblokken ontstaat. Dat Russische olie in tankers niet meer welkom is in Europa, toont hoe er muren worden opgetrokken. Dat gebeurt met aanvoerketens in het algemeen, van computerchips over zeldzame aardmetalen tot telecom. De globalisering fragmenteert.’
Kan het prijsplafond een mogelijk precedent zijn? Denk aan autoritaire oliestaten die moeten vrezen in het vizier van het Westen te komen.
Yergin: ‘Je zegt autoritaire staten, maar waarom niet olie-exporteurs in het algemeen? Het prijsplafond leidt in ieder geval tot ongerustheid bij olie-exporteurs. Aan de andere kant leer ik uit mijn gesprekken met de Amerikaanse regering hoe moeilijk de onderhandelingen waren (met onder meer de G7 en de EU, red.) om tot het prijsplafond voor Rusland te komen.'
'Ik vind het daarom vrij ondenkbaar dat het Westen een algemeen prijsplafond kan instellen, al houdt dat olie-exporteurs niet tegen bezorgd te zijn over dit precedent. Het bewijst nog eens dat overheden nu veel meer in de markt interveniëren dan de voorbije decennia.’
Als Rusland de grote verliezer is van het tumult op de energiemarkt, wie zijn dan de grote winnaars?
Yergin: ‘Ik wil toch opmerken dat Rusland nog geen verliezer is. Het heeft met zijn olie nooit zoveel geld verdiend als vandaag. Maar op de lange termijn heeft het zichzelf in een hoek geduwd, ook door economisch erg afhankelijk te worden van China.’
Twee jaar geleden wimpelden de Fransen Amerikaans lng af. Vandaag is het een van de fundamenten van Europa's energiezekerheid.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
‘De recente ontwikkelingen onderstrepen nog eens het belang van Amerika’s energiepositie. Twee jaar geleden wimpelden de Fransen nog Amerikaans lng af omdat ze bezorgd waren over de milieu-impact van schaliegas (Engie trok zich onder Franse overheidsdruk terug uit een lng-importdeal, red.). Vandaag is Amerikaans gas een van de fundamenten van Europa’s energiezekerheid, en meteen ook een kernelement van de NAVO-alliantie. De lng-markt in het algemeen is zeker ook een winnaar.’
‘Ook het Midden-Oosten profiteert, met Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten die tientallen miljarden dollars investeren in het opkrikken van hun olieproductiecapaciteit.’
In uw boek ‘The New Map’ opperde u dat de schalierevolutie in de VS een hernieuwde flexibiliteit aan het buitenlandse beleid heeft gegeven. Is dat de voorbije twee jaar nog eens in de verf gezet?
Yergin: ‘Absoluut. Het feit dat de VS het gastekort in Europa kunnen helpen te verlichten is enorm significant. Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip. De VS zijn vandaag waarschijnlijk ‘s werelds belangrijkste lng-exporteur, en dat terwijl ze pas in 2016 hun allereerste lng uitvoerden.’
‘Poetin besefte al langer dat Amerikaans schaliegas zou concurreren met Russisch gas in Europa. Daarom is hij tijdens een conferentie in Sint-Petersburg in 2013 tegen mij beginnen te roepen toen ik het woordje ‘schalie’ liet vallen in een vraag die ik wilde stellen. Poetin vervloekte schalie-energie, want hij besefte dat het de positie van de VS zou versterken.’
‘Van de lange lijst foute inschattingen die Poetin heeft gemaakt met zijn oorlog tegen Oekraïne, was een ervan zijn overtuiging dat Europa zo afhankelijk was van Russisch energie dat het even timide zou reageren als bij de Russische annexatie van de Krim in 2014. Hij had nooit verwacht dat Europa zich zo verenigd zou tonen en dat de VS zo daadkrachtig zouden reageren.’
Ondanks Amerika’s versterkte energiepositie moest president Joe Biden deze zomer bij de Saoedische kroonprins smeken om de oliekraan verder open te draaien. Die weigerde, en in oktober besliste OPEC+ zelfs de productie te verlagen. Wat zegt dat over de ooit hechte band tussen de VS en Saoedi-Arabië?
Yergin: ‘Het is duidelijk dat de Amerikaans-Saoedische relatie onder druk staat. De VS garanderen nog altijd Saoedi-Arabiës veiligheid, zeker tegenover de dreiging uit Iran. Maar de recente beslissing van OPEC+ om de productie te verlagen is door Biden als een belediging ervaren, nadat hij zoveel politiek kapitaal had gespendeerd om de relatie recht te trekken. Al is achteraf duidelijk dat de marktanalyse van OPEC+ correct was als je ziet hoe de olieprijs sindsdien is gedaald.’
‘Vergelijk dat ook eens met de ontvangst die de Chinese president Xi Jinping deze maand kreeg in Saoedi-Arabië. Alle registers werden opengetrokken.’
Dat bezoek lijkt niet onlogisch aangezien China en Saoedi-Arabië elkaars belangrijkste partners in de oliehandel zijn geworden. Toch signaleren de VS dat het Midden-Oosten onder hun invloedssfeer blijft vallen. Hoelang kunnen ze dat nog volhouden?
Yergin: ‘In het Midden-Oosten leeft het gevoel dat de VS de regio misschien niet verlaten hebben, maar er wel minder bij betrokken zijn. Amerika’s pogingen om tot een nucleair akkoord met Iran te komen, hebben het vertrouwen in de VS geschaad bij zowel Arabieren als Israëli’s. Het is een van de redenen waarom de Emiraten en Israël in 2020 met elkaar een vredesakkoord sloten. Iran is hun gemeenschappelijke vijand. Biden wilde met zijn bezoek deels duidelijk maken dat de VS nog toegewijd zijn, al valt het niet te ontkennen dat de economische relaties tussen Saoedi-Arabië en China nu veel significanter zijn.’
Europa is hard getroffen door de energiecrisis vanwege zijn grote afhankelijkheid van Russisch gas. Sommigen waarschuwen dat de crisis nog jaren kan aanhouden. Wat denkt u?
Yergin: ‘Ik geloof dat Europa zich zal kunnen aanpassen. Deels door enkele industriële activiteiten te verliezen, deels door mensen die energiezuiniger worden, deels door de boost van duurzame energie en inspanningen om de energiebevoorrading te garanderen. Duitsland maakte de meest dramatische bijsturing: het beschikt nu over een handvol drijvende lng-terminals en trok naar Qatar, Senegal en Canada om lng-deals te sluiten. Met de Duitse groenen dan nog die het voortouw namen.’
Duitsland maakte de meest dramatische bijsturing en beschikt nu over een handvol drijvende lng-terminals. Met de groenen die het voortouw namen.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
‘Ik verwacht dat Europa nog een tweetal jaar een energieprobleem zal hebben, niet langer. Het goede is dat Europese beleidsverantwoordelijken veel over de energiemarkt hebben moeten bijleren. In plaats van alleen naar de klimaatimpact te kijken - wat belangrijk is - is er nu ook weer aandacht voor de energiefundamenten van de economie.’
Als u twee moeilijke energiejaren voor Europa voorspelt, betekent dat dan dat het twee jaar zal duren om helemaal verlost te zijn van Russische energie?
Yergin: ‘Europa is zich al volop aan het loskoppelen van Russische olie. Voor geraffineerde producten zoals diesel belooft dat moeilijker te worden, omdat veel raffinagecapaciteit zich in Rusland bevindt. Voor gas heeft Poetin dan weer eigenhandig Europa afgekoppeld.’
De nieuwe langetermijndeal tussen Duitsland en Qatar voor de levering van lng moet deels het Russische gas vervangen. Duitsland wordt verweten een gevaarlijke afhankelijkheid van Rusland te hebben gecreëerd. Zal Qatar een betrouwbaardere gasleverancier zijn?
Yergin: ‘Goede vraag. (denkt na) Het leidt terug naar het basisprincipe van energiezekerheid: het diversifiëren van je energiebevoorrading. Deze deal maakt daar deel van uit. De VS zijn vandaag de grootste lng-exporteur, maar tegen 2026-2027 zal dat opnieuw het kleine Qatar zijn. Het is zaak om een wereldwijde lng-aanvoer te bewerkstelligen.’
Intussen is de groene transitie aan de gang. Duurzame energie lijkt minder gebonden aan geografie dan olie- en gasreserves. In welke mate hertekent dat de wereldwijde energiekaart?
Yergin: ‘Met de opmars van hernieuwbare energie evolueren we van ‘big oil’ naar ‘big shovels’, waarmee ik de graaf- en mijnwerken bedoel om de metalen voor groene technologieën boven te halen (zoals nikkel, koper en lithium, red.). De uitdaging is enorm. Onlangs hebben we een studie gemaakt over de hoeveelheid koper die vereist is om tegen 2050 een klimaatneutrale wereld te hebben. Je blijkt daarvoor de koperproductie te moet verdubbelen tegen midden de jaren 2030. Kunnen we dat?’
‘Het maakt duidelijk dat mijnbouwpolitiek een cruciaal gegeven belooft te worden. Kijk naar de onrust in Peru vandaag (waar de radicaal-linkse president Pedro Castillo werd afgezet na zijn poging tot staatsgreep, red.). Samen met Chili is Peru goed voor 38 procent van de wereldwijde koperproductie. In beide landen heb je nu een linkse regering die geen fan is van mijnbouw of van kapitalisme in het algemeen. Je hebt ook nog China, dat een sterke positie heeft in allerlei belangrijke grondstoffen. De mars naar een klimaatneutrale wereld belooft verstrengeld te raken met de groeiende strijd tussen de grootmachten, in de eerste plaats tussen de VS en China.’
‘De inputkosten voor groene technologie dreigen omhoog te gaan, met aanvoerketens die onder druk komen. Je ziet nu al dat de kostprijs van zonnepanelen niet langer daalt als gevolg van krappe aanvoerlijnen. We mogen dus niet verwachten dat alles in een mooie, rechte lijn evolueert, zoals mensen doorgaans denken.’
U predikt nuchterheid. In ‘The New Map’ stelt u dat de energietransitie voorlopig een energieadditie blijft: de groene energie vervangt niet maar komt boven op de koolstofgedragen energie, die meegroeit met de wereldeconomie. Wanneer verwacht u de piek in de olievraag?
Yergin: ‘Het is een vraag waarover ik veel nadenk. Ik verwacht de oliepiek binnen pakweg een decennium, voor gas zal het nog een decennium later zijn. Vergeet niet dat de wereld vandaag driemaal zoveel steenkool verbruikt als in de jaren 60, toen olie de plaats van steenkool innam als belangrijkste energiebron. Dit jaar is de vraag naar steenkool groter dan ooit.’
‘Wat mij opvalt, is hoe gepikeerd ontwikkelingslanden reageren op Europa’s pogingen om zijn energietransitie op te leggen aan die landen. Dat doet het bijvoorbeeld door de financiering voor gaspijpleidingen te dicht te knijpen, terwijl die volgens ontwikkelingslanden nodig zijn om af te stappen van het verbranden van hout en afval als energiebron voor hun economische groei. Ik werk aan een energieproject met Zuidoost-Aziatische landen. Zij engageren zich voor een koolstofneutrale economie, maar willen tegelijk hun economische groei niet hypothekeren. Dat kunnen we niet negeren.’
‘Ik vraag ten slotte om enig perspectief te bewaren als we het hebben over de energietransitie. Het lijkt me enorm ambitieus in een kwarteeuw een energiesysteem om te bouwen dat een wereldeconomie van 100.000 miljard dollar stut. Een beetje bescheidenheid past hier wel.’
Wat met de verantwoordelijkheid van de grote energiebedrijven? Vooral de Amerikaanse majors lijken stevig vast te houden aan fossiele energie. Ze krijgen de kritiek dat ze liever hun miljardenwinsten uitkeren aan aandeelhouders dan te investeren in nieuwe energieprojecten. Biden beschuldigt hen er zelfs van te profiteren van de oorlog.
Yergin: ‘Dat is louter politiek. Wat betekent dat, ‘profiteren van de oorlog’? Het is gewoon de markt die de prijs zet via vraag en aanbod. Het is ook een cyclische industrie. Oliebedrijven verloren tientallen miljarden dollars tijdens de pandemie-uitbraak, terwijl de grote techbedrijven toen veel winst maakten.’
Oliebedrijven verloren tientallen miljarden dollars tijdens de pandemie-uitbraak, terwijl de grote techbedrijven toen veel winst maakten
‘Het klopt dat Europese energiebedrijven een andere strategie volgen: ze leggen meer de nadruk op elektronen (elektriciteit via zon en wind, red.). Amerikaanse energiebedrijven focussen meer op moleculen (olie en gas, red.), omdat ze geen concurrentieel voordeel denken te hebben in de markt voor elektronen. Ze werken daarbij op nieuwe technologieën, zoals CO2-opslag en waterstof, die volgens het VN-klimaatpanel nodig zijn om de wereld koolstofneutraal te maken. Maar uiteindelijk vormen ExxonMobil en co. slechts een klein deel van het plaatje. De meeste olie wordt opgepompt door staatsbedrijven.’
Bron : De Tijd
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
LEES MEER
Olie is het nieuwe tabak: taboe maar o zo lucratief
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
LEES MEER
Deutsche-analist: 'Big oil wacht lawine van cashflow'
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Vladimir Poetin heeft vernietigd waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Poetin moet nu ook een door het Westen opgelegd prijsplafond van 60 dollar slikken voor zijn olie, bovenop een embargo op oliehandel met Europa. Een historische beslissing noemt u het. Waarom?
Yergin: ‘Het onderstreept de nieuwe realiteit van een opgedeelde oliemarkt. Sinds het einde van de Koude Oorlog hadden we een geglobaliseerde oliemarkt met aanvoerketens die gericht waren op economische efficiëntie. De VS importeerden een half miljoen vaten Russische olie per dag om te verwerken in raffinaderijen aan de Oostkust, en zo de prijs voor Amerikaanse consumenten te drukken.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
LEES MEER
Olie is het nieuwe tabak: taboe maar o zo lucratief
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
LEES MEER
Deutsche-analist: 'Big oil wacht lawine van cashflow'
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Vladimir Poetin heeft vernietigd waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Poetin moet nu ook een door het Westen opgelegd prijsplafond van 60 dollar slikken voor zijn olie, bovenop een embargo op oliehandel met Europa. Een historische beslissing noemt u het. Waarom?
Yergin: ‘Het onderstreept de nieuwe realiteit van een opgedeelde oliemarkt. Sinds het einde van de Koude Oorlog hadden we een geglobaliseerde oliemarkt met aanvoerketens die gericht waren op economische efficiëntie. De VS importeerden een half miljoen vaten Russische olie per dag om te verwerken in raffinaderijen aan de Oostkust, en zo de prijs voor Amerikaanse consumenten te drukken.’
‘Vandaag primeren geopolitieke en strategische belangen, waardoor de oliemarkt almaar meer verdeeld is en er een strijd tussen machtsblokken ontstaat. Dat Russische olie in tankers niet meer welkom is in Europa, toont hoe er muren worden opgetrokken. Dat gebeurt met aanvoerketens in het algemeen, van computerchips over zeldzame aardmetalen tot telecom. De globalisering fragmenteert.’
Kan het prijsplafond een mogelijk precedent zijn? Denk aan autoritaire oliestaten die moeten vrezen in het vizier van het Westen te komen.
Yergin: ‘Je zegt autoritaire staten, maar waarom niet olie-exporteurs in het algemeen? Het prijsplafond leidt in ieder geval tot ongerustheid bij olie-exporteurs. Aan de andere kant leer ik uit mijn gesprekken met de Amerikaanse regering hoe moeilijk de onderhandelingen waren (met onder meer de G7 en de EU, red.) om tot het prijsplafond voor Rusland te komen.'
'Ik vind het daarom vrij ondenkbaar dat het Westen een algemeen prijsplafond kan instellen, al houdt dat olie-exporteurs niet tegen bezorgd te zijn over dit precedent. Het bewijst nog eens dat overheden nu veel meer in de markt interveniëren dan de voorbije decennia.’
Als Rusland de grote verliezer is van het tumult op de energiemarkt, wie zijn dan de grote winnaars?
Yergin: ‘Ik wil toch opmerken dat Rusland nog geen verliezer is. Het heeft met zijn olie nooit zoveel geld verdiend als vandaag. Maar op de lange termijn heeft het zichzelf in een hoek geduwd, ook door economisch erg afhankelijk te worden van China.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
LEES MEER
Olie is het nieuwe tabak: taboe maar o zo lucratief
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
LEES MEER
Deutsche-analist: 'Big oil wacht lawine van cashflow'
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Vladimir Poetin heeft vernietigd waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Poetin moet nu ook een door het Westen opgelegd prijsplafond van 60 dollar slikken voor zijn olie, bovenop een embargo op oliehandel met Europa. Een historische beslissing noemt u het. Waarom?
Yergin: ‘Het onderstreept de nieuwe realiteit van een opgedeelde oliemarkt. Sinds het einde van de Koude Oorlog hadden we een geglobaliseerde oliemarkt met aanvoerketens die gericht waren op economische efficiëntie. De VS importeerden een half miljoen vaten Russische olie per dag om te verwerken in raffinaderijen aan de Oostkust, en zo de prijs voor Amerikaanse consumenten te drukken.’
‘Vandaag primeren geopolitieke en strategische belangen, waardoor de oliemarkt almaar meer verdeeld is en er een strijd tussen machtsblokken ontstaat. Dat Russische olie in tankers niet meer welkom is in Europa, toont hoe er muren worden opgetrokken. Dat gebeurt met aanvoerketens in het algemeen, van computerchips over zeldzame aardmetalen tot telecom. De globalisering fragmenteert.’
Kan het prijsplafond een mogelijk precedent zijn? Denk aan autoritaire oliestaten die moeten vrezen in het vizier van het Westen te komen.
Yergin: ‘Je zegt autoritaire staten, maar waarom niet olie-exporteurs in het algemeen? Het prijsplafond leidt in ieder geval tot ongerustheid bij olie-exporteurs. Aan de andere kant leer ik uit mijn gesprekken met de Amerikaanse regering hoe moeilijk de onderhandelingen waren (met onder meer de G7 en de EU, red.) om tot het prijsplafond voor Rusland te komen.'
'Ik vind het daarom vrij ondenkbaar dat het Westen een algemeen prijsplafond kan instellen, al houdt dat olie-exporteurs niet tegen bezorgd te zijn over dit precedent. Het bewijst nog eens dat overheden nu veel meer in de markt interveniëren dan de voorbije decennia.’
Als Rusland de grote verliezer is van het tumult op de energiemarkt, wie zijn dan de grote winnaars?
Yergin: ‘Ik wil toch opmerken dat Rusland nog geen verliezer is. Het heeft met zijn olie nooit zoveel geld verdiend als vandaag. Maar op de lange termijn heeft het zichzelf in een hoek geduwd, ook door economisch erg afhankelijk te worden van China.’
Twee jaar geleden wimpelden de Fransen Amerikaans lng af. Vandaag is het een van de fundamenten van Europa's energiezekerheid.
‘De recente ontwikkelingen onderstrepen nog eens het belang van Amerika’s energiepositie. Twee jaar geleden wimpelden de Fransen nog Amerikaans lng af omdat ze bezorgd waren over de milieu-impact van schaliegas (Engie trok zich onder Franse overheidsdruk terug uit een lng-importdeal, red.). Vandaag is Amerikaans gas een van de fundamenten van Europa’s energiezekerheid, en meteen ook een kernelement van de NAVO-alliantie. De lng-markt in het algemeen is zeker ook een winnaar.’
‘Ook het Midden-Oosten profiteert, met Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten die tientallen miljarden dollars investeren in het opkrikken van hun olieproductiecapaciteit.’
In uw boek ‘The New Map’ opperde u dat de schalierevolutie in de VS een hernieuwde flexibiliteit aan het buitenlandse beleid heeft gegeven. Is dat de voorbije twee jaar nog eens in de verf gezet?
Yergin: ‘Absoluut. Het feit dat de VS het gastekort in Europa kunnen helpen te verlichten is enorm significant. Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip. De VS zijn vandaag waarschijnlijk ‘s werelds belangrijkste lng-exporteur, en dat terwijl ze pas in 2016 hun allereerste lng uitvoerden.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
LEES MEER
Olie is het nieuwe tabak: taboe maar o zo lucratief
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
LEES MEER
Deutsche-analist: 'Big oil wacht lawine van cashflow'
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Vladimir Poetin heeft vernietigd waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Poetin moet nu ook een door het Westen opgelegd prijsplafond van 60 dollar slikken voor zijn olie, bovenop een embargo op oliehandel met Europa. Een historische beslissing noemt u het. Waarom?
Yergin: ‘Het onderstreept de nieuwe realiteit van een opgedeelde oliemarkt. Sinds het einde van de Koude Oorlog hadden we een geglobaliseerde oliemarkt met aanvoerketens die gericht waren op economische efficiëntie. De VS importeerden een half miljoen vaten Russische olie per dag om te verwerken in raffinaderijen aan de Oostkust, en zo de prijs voor Amerikaanse consumenten te drukken.’
‘Vandaag primeren geopolitieke en strategische belangen, waardoor de oliemarkt almaar meer verdeeld is en er een strijd tussen machtsblokken ontstaat. Dat Russische olie in tankers niet meer welkom is in Europa, toont hoe er muren worden opgetrokken. Dat gebeurt met aanvoerketens in het algemeen, van computerchips over zeldzame aardmetalen tot telecom. De globalisering fragmenteert.’
Kan het prijsplafond een mogelijk precedent zijn? Denk aan autoritaire oliestaten die moeten vrezen in het vizier van het Westen te komen.
Yergin: ‘Je zegt autoritaire staten, maar waarom niet olie-exporteurs in het algemeen? Het prijsplafond leidt in ieder geval tot ongerustheid bij olie-exporteurs. Aan de andere kant leer ik uit mijn gesprekken met de Amerikaanse regering hoe moeilijk de onderhandelingen waren (met onder meer de G7 en de EU, red.) om tot het prijsplafond voor Rusland te komen.'
'Ik vind het daarom vrij ondenkbaar dat het Westen een algemeen prijsplafond kan instellen, al houdt dat olie-exporteurs niet tegen bezorgd te zijn over dit precedent. Het bewijst nog eens dat overheden nu veel meer in de markt interveniëren dan de voorbije decennia.’
Als Rusland de grote verliezer is van het tumult op de energiemarkt, wie zijn dan de grote winnaars?
Yergin: ‘Ik wil toch opmerken dat Rusland nog geen verliezer is. Het heeft met zijn olie nooit zoveel geld verdiend als vandaag. Maar op de lange termijn heeft het zichzelf in een hoek geduwd, ook door economisch erg afhankelijk te worden van China.’
Twee jaar geleden wimpelden de Fransen Amerikaans lng af. Vandaag is het een van de fundamenten van Europa's energiezekerheid.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
‘De recente ontwikkelingen onderstrepen nog eens het belang van Amerika’s energiepositie. Twee jaar geleden wimpelden de Fransen nog Amerikaans lng af omdat ze bezorgd waren over de milieu-impact van schaliegas (Engie trok zich onder Franse overheidsdruk terug uit een lng-importdeal, red.). Vandaag is Amerikaans gas een van de fundamenten van Europa’s energiezekerheid, en meteen ook een kernelement van de NAVO-alliantie. De lng-markt in het algemeen is zeker ook een winnaar.’
‘Ook het Midden-Oosten profiteert, met Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten die tientallen miljarden dollars investeren in het opkrikken van hun olieproductiecapaciteit.’
In uw boek ‘The New Map’ opperde u dat de schalierevolutie in de VS een hernieuwde flexibiliteit aan het buitenlandse beleid heeft gegeven. Is dat de voorbije twee jaar nog eens in de verf gezet?
Yergin: ‘Absoluut. Het feit dat de VS het gastekort in Europa kunnen helpen te verlichten is enorm significant. Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip. De VS zijn vandaag waarschijnlijk ‘s werelds belangrijkste lng-exporteur, en dat terwijl ze pas in 2016 hun allereerste lng uitvoerden.’
‘Poetin besefte al langer dat Amerikaans schaliegas zou concurreren met Russisch gas in Europa. Daarom is hij tijdens een conferentie in Sint-Petersburg in 2013 tegen mij beginnen te roepen toen ik het woordje ‘schalie’ liet vallen in een vraag die ik wilde stellen. Poetin vervloekte schalie-energie, want hij besefte dat het de positie van de VS zou versterken.’
‘Van de lange lijst foute inschattingen die Poetin heeft gemaakt met zijn oorlog tegen Oekraïne, was een ervan zijn overtuiging dat Europa zo afhankelijk was van Russisch energie dat het even timide zou reageren als bij de Russische annexatie van de Krim in 2014. Hij had nooit verwacht dat Europa zich zo verenigd zou tonen en dat de VS zo daadkrachtig zouden reageren.’
Ondanks Amerika’s versterkte energiepositie moest president Joe Biden deze zomer bij de Saoedische kroonprins smeken om de oliekraan verder open te draaien. Die weigerde, en in oktober besliste OPEC+ zelfs de productie te verlagen. Wat zegt dat over de ooit hechte band tussen de VS en Saoedi-Arabië?
Yergin: ‘Het is duidelijk dat de Amerikaans-Saoedische relatie onder druk staat. De VS garanderen nog altijd Saoedi-Arabiës veiligheid, zeker tegenover de dreiging uit Iran. Maar de recente beslissing van OPEC+ om de productie te verlagen is door Biden als een belediging ervaren, nadat hij zoveel politiek kapitaal had gespendeerd om de relatie recht te trekken. Al is achteraf duidelijk dat de marktanalyse van OPEC+ correct was als je ziet hoe de olieprijs sindsdien is gedaald.’
‘Vergelijk dat ook eens met de ontvangst die de Chinese president Xi Jinping deze maand kreeg in Saoedi-Arabië. Alle registers werden opengetrokken.’
Dat bezoek lijkt niet onlogisch aangezien China en Saoedi-Arabië elkaars belangrijkste partners in de oliehandel zijn geworden. Toch signaleren de VS dat het Midden-Oosten onder hun invloedssfeer blijft vallen. Hoelang kunnen ze dat nog volhouden?
Yergin: ‘In het Midden-Oosten leeft het gevoel dat de VS de regio misschien niet verlaten hebben, maar er wel minder bij betrokken zijn. Amerika’s pogingen om tot een nucleair akkoord met Iran te komen, hebben het vertrouwen in de VS geschaad bij zowel Arabieren als Israëli’s. Het is een van de redenen waarom de Emiraten en Israël in 2020 met elkaar een vredesakkoord sloten. Iran is hun gemeenschappelijke vijand. Biden wilde met zijn bezoek deels duidelijk maken dat de VS nog toegewijd zijn, al valt het niet te ontkennen dat de economische relaties tussen Saoedi-Arabië en China nu veel significanter zijn.’
Europa is hard getroffen door de energiecrisis vanwege zijn grote afhankelijkheid van Russisch gas. Sommigen waarschuwen dat de crisis nog jaren kan aanhouden. Wat denkt u?
Yergin: ‘Ik geloof dat Europa zich zal kunnen aanpassen. Deels door enkele industriële activiteiten te verliezen, deels door mensen die energiezuiniger worden, deels door de boost van duurzame energie en inspanningen om de energiebevoorrading te garanderen. Duitsland maakte de meest dramatische bijsturing: het beschikt nu over een handvol drijvende lng-terminals en trok naar Qatar, Senegal en Canada om lng-deals te sluiten. Met de Duitse groenen dan nog die het voortouw namen.’
Delen
Schermvullende weergave
'De oliemarkt zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben is voorbij', zegt energie-expert Daniel Yergin. ©Noah Willman
KRIS VAN HAMME
26 december 2022 06:11
Volgens Daniel Yergin, de ultieme kroniekschrijver van ’s werelds energiemarkt, beleven we historische tijden. Nu Rusland zichzelf genekt heeft als energiegrootmacht glijden we af naar een versplinterde markt met de Verenigde Staten als een van de winnaars. Op een snelle redding door de energietransitie hoeven we niet te rekenen.
Als de naam van Daniel Yergin ergens valt, wordt er doorgaans in één adem aan toegevoegd dat hij regeringsleiders over de hele wereld adviseert over energiebeleid. Die invloed dankt de 75-jarige Amerikaan deels aan ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’, het bekroonde standaardwerk over de oliemarkt dat hij in 1990 publiceerde. Als energie het ultieme geopolitieke schaakstuk is, dan geldt Yergin als de grootmeester van haar geschiedschrijving.
In die hoedanigheid clashte hij in 2013 onbedoeld met Vladimir Poetin, toen die tijdens een conferentie in Sint-Petersburg een tirade afstak, nadat Yergin het woordje ‘schalie’ in een vraag had laten vallen. De Russische president voorvoelde toen al de geopolitieke en economische dreiging die uitging van het revolutionaire procedé waarmee de VS massaal olie en gas konden winnen uit schaliegesteente diep onder de grond, zegt Yergin in een videogesprek.
Daniel Yergin (75)
Geldt als een autoriteit op het vlak van energie sinds hij in 1990 met ‘The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power’ een bekroond standaardwerk over de oliemarkt publiceerde.
Is vicevoorzitter van de financiële informatiereus S&P Global, die de hand wist te leggen op het onderzoeksbureau Cambridge Energy Research Associates (CERA), dat Yergin 40 jaar geleden oprichtte.
Schreef in 2020 met 'The New Map: Energy, Climate and the Clash of Nations' een boek over het veranderende energielandschap.
Het belang van de schaliebonanza voor het herwinnen van Amerika’s energie-onafhankelijkheid onderstreepte Yergin al in zijn recentste boek 'The New Map' (2020). Met de oorlog in Oekraïne is de urgentie alleen maar toegenomen. ‘Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip’, zegt Yergin.
Hoe ingrijpend zijn de omwentelingen in de energiemarkt de voorbije 2,5 jaar - met eerst de pandemie, daarna Ruslands oorlogsagressie - als u ze moet plaatsen in de 170-jarige geschiedenis van olie?
Daniel Yergin: ‘De wereldwijde oliemarkt, zoals we die de voorbije 30 jaar gekend hebben - getekend door de val van de Muur en China’s integratie in de wereldeconomie - is voorbij. We maken een historische verandering mee met de overgang van een geglobaliseerde naar een opgedeelde oliemarkt.’
LEES MEER
Olie is het nieuwe tabak: taboe maar o zo lucratief
‘Ze is het resultaat van een bijzonder tumultueuze periode in de energiemarkt. Je had de ongeziene ineenstorting van de olieprijs bij de uitbraak van de pandemie en de opkomst van een invloedrijke marktspeler als OPEC+ (het door Saoedi-Arabië geleide OPEC-oliekartel plus Rusland, red.), maar minstens zo belangrijk is de wereldwijde energiecrisis die zes maanden voor de Russische invasie in Oekraïne begonnen is. De oorzaak daarvan was een preventieve onderinvestering in olie- en gasreserves, zoals ik het noem.’
Wat bedoelt u daarmee?
Yergin: ‘Investeringen in olie en gas werden teruggeschroefd vanuit het idee dat een alternatief, wereldwijd energiesysteem zou klaarstaan. Alleen is dat er nog niet. Wind- en zonne-energie leveren voorlopig slechts 3 procent van ’s werelds energie. Koolwaterstoffen - olie, gas, steenkool - blijven goed voor 82 procent.'
'Het is duidelijk dat we naar koolstofarme energie evolueren, maar de timing is minder zeker. Overheden en financiers moeten erover waken dat hun beleidskeuzes geen energietekorten creëren.’
LEES MEER
Deutsche-analist: 'Big oil wacht lawine van cashflow'
‘In het rijtje belangwekkende evoluties mogen we Ruslands oorlog niet vergeten. Die heeft ertoe geleid dat Moskou zijn allerbelangrijkste energiemarkt is kwijtgespeeld: Europa.’
De Russische president Vladimir Poetin zette energie als wapen in door de gaskraan naar Europa dicht te draaien. Heeft hij daarmee zichzelf in de voet geschoten op langere termijn? Of zal Rusland erin slagen voldoende alternatieve energieklanten te vinden?
Vladimir Poetin heeft vernietigd waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
Yergin: ‘Ruslands dagen als energiegrootmacht zijn stilaan geteld. Poetin kan vandaag nog maximaal druk zetten met zijn gaswapen, maar over drie tot vier jaar zit hij met enorme onverkoopbare gasreserves.'
'Europa zal de deur niet zomaar heropenen voor Russisch gas, zeker niet zolang de huidige regering er aan de macht blijft. Olie kan je nog via tankers vervoeren - daarvoor zal Rusland wel andere klanten vinden - maar gaspijpleidingen kan je niet zomaar opbreken en het gas via tankers transporteren. De conclusie is dat Poetin vernietigd heeft waaraan hij 22 jaar gewerkt heeft: Ruslands integratie in de wereldeconomie.’
De ironie is dat Poetin altijd veel belang heeft gehecht aan de energiemarkt. Hij beschouwt energie als een fundament van zijn politieke macht, zei u onlangs. Heeft hij zijn eigen macht nu uitgehold?
Yergin: ‘Poetin heeft niet alleen zijn eigen macht uitgehold, hij heeft ook Ruslands reputatie als een betrouwbare energieleverancier onderuitgehaald. Die reputatie was nochtans al van in de Sovjetjaren een constante: wat er politiek ook gebeurde, Moskou zou een betrouwbare energieleverancier blijven. Die scheiding van business en politiek is voorbij.’
Poetin moet nu ook een door het Westen opgelegd prijsplafond van 60 dollar slikken voor zijn olie, bovenop een embargo op oliehandel met Europa. Een historische beslissing noemt u het. Waarom?
Yergin: ‘Het onderstreept de nieuwe realiteit van een opgedeelde oliemarkt. Sinds het einde van de Koude Oorlog hadden we een geglobaliseerde oliemarkt met aanvoerketens die gericht waren op economische efficiëntie. De VS importeerden een half miljoen vaten Russische olie per dag om te verwerken in raffinaderijen aan de Oostkust, en zo de prijs voor Amerikaanse consumenten te drukken.’
‘Vandaag primeren geopolitieke en strategische belangen, waardoor de oliemarkt almaar meer verdeeld is en er een strijd tussen machtsblokken ontstaat. Dat Russische olie in tankers niet meer welkom is in Europa, toont hoe er muren worden opgetrokken. Dat gebeurt met aanvoerketens in het algemeen, van computerchips over zeldzame aardmetalen tot telecom. De globalisering fragmenteert.’
Kan het prijsplafond een mogelijk precedent zijn? Denk aan autoritaire oliestaten die moeten vrezen in het vizier van het Westen te komen.
Yergin: ‘Je zegt autoritaire staten, maar waarom niet olie-exporteurs in het algemeen? Het prijsplafond leidt in ieder geval tot ongerustheid bij olie-exporteurs. Aan de andere kant leer ik uit mijn gesprekken met de Amerikaanse regering hoe moeilijk de onderhandelingen waren (met onder meer de G7 en de EU, red.) om tot het prijsplafond voor Rusland te komen.'
'Ik vind het daarom vrij ondenkbaar dat het Westen een algemeen prijsplafond kan instellen, al houdt dat olie-exporteurs niet tegen bezorgd te zijn over dit precedent. Het bewijst nog eens dat overheden nu veel meer in de markt interveniëren dan de voorbije decennia.’
Als Rusland de grote verliezer is van het tumult op de energiemarkt, wie zijn dan de grote winnaars?
Yergin: ‘Ik wil toch opmerken dat Rusland nog geen verliezer is. Het heeft met zijn olie nooit zoveel geld verdiend als vandaag. Maar op de lange termijn heeft het zichzelf in een hoek geduwd, ook door economisch erg afhankelijk te worden van China.’
Twee jaar geleden wimpelden de Fransen Amerikaans lng af. Vandaag is het een van de fundamenten van Europa's energiezekerheid.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
‘De recente ontwikkelingen onderstrepen nog eens het belang van Amerika’s energiepositie. Twee jaar geleden wimpelden de Fransen nog Amerikaans lng af omdat ze bezorgd waren over de milieu-impact van schaliegas (Engie trok zich onder Franse overheidsdruk terug uit een lng-importdeal, red.). Vandaag is Amerikaans gas een van de fundamenten van Europa’s energiezekerheid, en meteen ook een kernelement van de NAVO-alliantie. De lng-markt in het algemeen is zeker ook een winnaar.’
‘Ook het Midden-Oosten profiteert, met Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten die tientallen miljarden dollars investeren in het opkrikken van hun olieproductiecapaciteit.’
In uw boek ‘The New Map’ opperde u dat de schalierevolutie in de VS een hernieuwde flexibiliteit aan het buitenlandse beleid heeft gegeven. Is dat de voorbije twee jaar nog eens in de verf gezet?
Yergin: ‘Absoluut. Het feit dat de VS het gastekort in Europa kunnen helpen te verlichten is enorm significant. Zonder het Amerikaanse schaliegas had Europa geen weerstand kunnen bieden aan de Russische gasknip. De VS zijn vandaag waarschijnlijk ‘s werelds belangrijkste lng-exporteur, en dat terwijl ze pas in 2016 hun allereerste lng uitvoerden.’
‘Poetin besefte al langer dat Amerikaans schaliegas zou concurreren met Russisch gas in Europa. Daarom is hij tijdens een conferentie in Sint-Petersburg in 2013 tegen mij beginnen te roepen toen ik het woordje ‘schalie’ liet vallen in een vraag die ik wilde stellen. Poetin vervloekte schalie-energie, want hij besefte dat het de positie van de VS zou versterken.’
‘Van de lange lijst foute inschattingen die Poetin heeft gemaakt met zijn oorlog tegen Oekraïne, was een ervan zijn overtuiging dat Europa zo afhankelijk was van Russisch energie dat het even timide zou reageren als bij de Russische annexatie van de Krim in 2014. Hij had nooit verwacht dat Europa zich zo verenigd zou tonen en dat de VS zo daadkrachtig zouden reageren.’
Ondanks Amerika’s versterkte energiepositie moest president Joe Biden deze zomer bij de Saoedische kroonprins smeken om de oliekraan verder open te draaien. Die weigerde, en in oktober besliste OPEC+ zelfs de productie te verlagen. Wat zegt dat over de ooit hechte band tussen de VS en Saoedi-Arabië?
Yergin: ‘Het is duidelijk dat de Amerikaans-Saoedische relatie onder druk staat. De VS garanderen nog altijd Saoedi-Arabiës veiligheid, zeker tegenover de dreiging uit Iran. Maar de recente beslissing van OPEC+ om de productie te verlagen is door Biden als een belediging ervaren, nadat hij zoveel politiek kapitaal had gespendeerd om de relatie recht te trekken. Al is achteraf duidelijk dat de marktanalyse van OPEC+ correct was als je ziet hoe de olieprijs sindsdien is gedaald.’
‘Vergelijk dat ook eens met de ontvangst die de Chinese president Xi Jinping deze maand kreeg in Saoedi-Arabië. Alle registers werden opengetrokken.’
Dat bezoek lijkt niet onlogisch aangezien China en Saoedi-Arabië elkaars belangrijkste partners in de oliehandel zijn geworden. Toch signaleren de VS dat het Midden-Oosten onder hun invloedssfeer blijft vallen. Hoelang kunnen ze dat nog volhouden?
Yergin: ‘In het Midden-Oosten leeft het gevoel dat de VS de regio misschien niet verlaten hebben, maar er wel minder bij betrokken zijn. Amerika’s pogingen om tot een nucleair akkoord met Iran te komen, hebben het vertrouwen in de VS geschaad bij zowel Arabieren als Israëli’s. Het is een van de redenen waarom de Emiraten en Israël in 2020 met elkaar een vredesakkoord sloten. Iran is hun gemeenschappelijke vijand. Biden wilde met zijn bezoek deels duidelijk maken dat de VS nog toegewijd zijn, al valt het niet te ontkennen dat de economische relaties tussen Saoedi-Arabië en China nu veel significanter zijn.’
Europa is hard getroffen door de energiecrisis vanwege zijn grote afhankelijkheid van Russisch gas. Sommigen waarschuwen dat de crisis nog jaren kan aanhouden. Wat denkt u?
Yergin: ‘Ik geloof dat Europa zich zal kunnen aanpassen. Deels door enkele industriële activiteiten te verliezen, deels door mensen die energiezuiniger worden, deels door de boost van duurzame energie en inspanningen om de energiebevoorrading te garanderen. Duitsland maakte de meest dramatische bijsturing: het beschikt nu over een handvol drijvende lng-terminals en trok naar Qatar, Senegal en Canada om lng-deals te sluiten. Met de Duitse groenen dan nog die het voortouw namen.’
Duitsland maakte de meest dramatische bijsturing en beschikt nu over een handvol drijvende lng-terminals. Met de groenen die het voortouw namen.
DANIEL YERGIN
ENERGIE-EXPERT
‘Ik verwacht dat Europa nog een tweetal jaar een energieprobleem zal hebben, niet langer. Het goede is dat Europese beleidsverantwoordelijken veel over de energiemarkt hebben moeten bijleren. In plaats van alleen naar de klimaatimpact te kijken - wat belangrijk is - is er nu ook weer aandacht voor de energiefundamenten van de economie.’
Als u twee moeilijke energiejaren voor Europa voorspelt, betekent dat dan dat het twee jaar zal duren om helemaal verlost te zijn van Russische energie?
Yergin: ‘Europa is zich al volop aan het loskoppelen van Russische olie. Voor geraffineerde producten zoals diesel belooft dat moeilijker te worden, omdat veel raffinagecapaciteit zich in Rusland bevindt. Voor gas heeft Poetin dan weer eigenhandig Europa afgekoppeld.’
De nieuwe langetermijndeal tussen Duitsland en Qatar voor de levering van lng moet deels het Russische gas vervangen. Duitsland wordt verweten een gevaarlijke afhankelijkheid van Rusland te hebben gecreëerd. Zal Qatar een betrouwbaardere gasleverancier zijn?
Yergin: ‘Goede vraag. (denkt na) Het leidt terug naar het basisprincipe van energiezekerheid: het diversifiëren van je energiebevoorrading. Deze deal maakt daar deel van uit. De VS zijn vandaag de grootste lng-exporteur, maar tegen 2026-2027 zal dat opnieuw het kleine Qatar zijn. Het is zaak om een wereldwijde lng-aanvoer te bewerkstelligen.’
Intussen is de groene transitie aan de gang. Duurzame energie lijkt minder gebonden aan geografie dan olie- en gasreserves. In welke mate hertekent dat de wereldwijde energiekaart?
Yergin: ‘Met de opmars van hernieuwbare energie evolueren we van ‘big oil’ naar ‘big shovels’, waarmee ik de graaf- en mijnwerken bedoel om de metalen voor groene technologieën boven te halen (zoals nikkel, koper en lithium, red.). De uitdaging is enorm. Onlangs hebben we een studie gemaakt over de hoeveelheid koper die vereist is om tegen 2050 een klimaatneutrale wereld te hebben. Je blijkt daarvoor de koperproductie te moet verdubbelen tegen midden de jaren 2030. Kunnen we dat?’
‘Het maakt duidelijk dat mijnbouwpolitiek een cruciaal gegeven belooft te worden. Kijk naar de onrust in Peru vandaag (waar de radicaal-linkse president Pedro Castillo werd afgezet na zijn poging tot staatsgreep, red.). Samen met Chili is Peru goed voor 38 procent van de wereldwijde koperproductie. In beide landen heb je nu een linkse regering die geen fan is van mijnbouw of van kapitalisme in het algemeen. Je hebt ook nog China, dat een sterke positie heeft in allerlei belangrijke grondstoffen. De mars naar een klimaatneutrale wereld belooft verstrengeld te raken met de groeiende strijd tussen de grootmachten, in de eerste plaats tussen de VS en China.’
‘De inputkosten voor groene technologie dreigen omhoog te gaan, met aanvoerketens die onder druk komen. Je ziet nu al dat de kostprijs van zonnepanelen niet langer daalt als gevolg van krappe aanvoerlijnen. We mogen dus niet verwachten dat alles in een mooie, rechte lijn evolueert, zoals mensen doorgaans denken.’
U predikt nuchterheid. In ‘The New Map’ stelt u dat de energietransitie voorlopig een energieadditie blijft: de groene energie vervangt niet maar komt boven op de koolstofgedragen energie, die meegroeit met de wereldeconomie. Wanneer verwacht u de piek in de olievraag?
Yergin: ‘Het is een vraag waarover ik veel nadenk. Ik verwacht de oliepiek binnen pakweg een decennium, voor gas zal het nog een decennium later zijn. Vergeet niet dat de wereld vandaag driemaal zoveel steenkool verbruikt als in de jaren 60, toen olie de plaats van steenkool innam als belangrijkste energiebron. Dit jaar is de vraag naar steenkool groter dan ooit.’
‘Wat mij opvalt, is hoe gepikeerd ontwikkelingslanden reageren op Europa’s pogingen om zijn energietransitie op te leggen aan die landen. Dat doet het bijvoorbeeld door de financiering voor gaspijpleidingen te dicht te knijpen, terwijl die volgens ontwikkelingslanden nodig zijn om af te stappen van het verbranden van hout en afval als energiebron voor hun economische groei. Ik werk aan een energieproject met Zuidoost-Aziatische landen. Zij engageren zich voor een koolstofneutrale economie, maar willen tegelijk hun economische groei niet hypothekeren. Dat kunnen we niet negeren.’
‘Ik vraag ten slotte om enig perspectief te bewaren als we het hebben over de energietransitie. Het lijkt me enorm ambitieus in een kwarteeuw een energiesysteem om te bouwen dat een wereldeconomie van 100.000 miljard dollar stut. Een beetje bescheidenheid past hier wel.’
Wat met de verantwoordelijkheid van de grote energiebedrijven? Vooral de Amerikaanse majors lijken stevig vast te houden aan fossiele energie. Ze krijgen de kritiek dat ze liever hun miljardenwinsten uitkeren aan aandeelhouders dan te investeren in nieuwe energieprojecten. Biden beschuldigt hen er zelfs van te profiteren van de oorlog.
Yergin: ‘Dat is louter politiek. Wat betekent dat, ‘profiteren van de oorlog’? Het is gewoon de markt die de prijs zet via vraag en aanbod. Het is ook een cyclische industrie. Oliebedrijven verloren tientallen miljarden dollars tijdens de pandemie-uitbraak, terwijl de grote techbedrijven toen veel winst maakten.’
Oliebedrijven verloren tientallen miljarden dollars tijdens de pandemie-uitbraak, terwijl de grote techbedrijven toen veel winst maakten
‘Het klopt dat Europese energiebedrijven een andere strategie volgen: ze leggen meer de nadruk op elektronen (elektriciteit via zon en wind, red.). Amerikaanse energiebedrijven focussen meer op moleculen (olie en gas, red.), omdat ze geen concurrentieel voordeel denken te hebben in de markt voor elektronen. Ze werken daarbij op nieuwe technologieën, zoals CO2-opslag en waterstof, die volgens het VN-klimaatpanel nodig zijn om de wereld koolstofneutraal te maken. Maar uiteindelijk vormen ExxonMobil en co. slechts een klein deel van het plaatje. De meeste olie wordt opgepompt door staatsbedrijven.’
Bron : De Tijd
- Frazier
- Forumveteraan
- Berichten: 1010
- Lid geworden op: 12 apr 2022 18:28
- Heeft bedankt: 123 maal
- Is bedankt: 402 maal
Re: Beleggen in olie
Olieprijs lager gesloten
28/12/2022 | 20:52
. De prijs voor een vat ruwe olie is woensdag lager gesloten, ondanks optimisme over de vraagvooruitzichten als gevolg van de verdere versoepeling van de coronavirusmaatregelen in China.
Echter, het optimisme werd deels teniet gedaan door het explosief stijgende aantal ziektegevallen in China.
China heeft deze week actie ondernomen om de quarantaine- en testvereisten voor inkomende passagiers op te heffen, nadat Beijing eerder deze maand al besloot om de binnenlandse coronavirusbeperkingen te versoepelen, wat een enorme golf van infecties veroorzaakte in het hele land. Door de rigide controlemaatregelen was een groot deel van de pandemie in het land bijna virusvrij.
De Chinese controlemaatregelen beperkten de vraag naar ruwe olie van één van s'werelds grootste energieverbruikers. Beijing besloot tot versoepeling van de maatregelen na een golf van protest over de lockdowns en restricties.
"De iets stevigere dollar en de twijfels over de snelheid van het herstel van de Chinese vraag wogen woensdag op olie en andere grondstoffen", zei analist Raffi Boyadjian van XM.
"Nu het aantal coronavirusinfecties nog steeds erg hoog is, kan het enkele weken, zo niet maanden duren voordat de vraag in China volledig herstelt", zei hij.
Rusland verbiedt de verkoop van olie aan landen die een plafond hebben ingesteld voor de aankoopprijs van Russische olie. Dit zou een plan van westerse landen onder leiding van de Verenigde Staten moeten ondermijnen, dat ervoor moet zorgen dat Russische olie voor niet meer dan 60 dollar per vat verhandeld wordt. De sancties werden ingesteld vanwege de Russische oorlog in Oekraïne.
De februarifuture voor een vat West Texas Intermediate ruwe olie sloot woensdag 0,7 procent lager op 78,96 dollar op de New York Mercantile Exchange.
28/12/2022 | 20:52
. De prijs voor een vat ruwe olie is woensdag lager gesloten, ondanks optimisme over de vraagvooruitzichten als gevolg van de verdere versoepeling van de coronavirusmaatregelen in China.
Echter, het optimisme werd deels teniet gedaan door het explosief stijgende aantal ziektegevallen in China.
China heeft deze week actie ondernomen om de quarantaine- en testvereisten voor inkomende passagiers op te heffen, nadat Beijing eerder deze maand al besloot om de binnenlandse coronavirusbeperkingen te versoepelen, wat een enorme golf van infecties veroorzaakte in het hele land. Door de rigide controlemaatregelen was een groot deel van de pandemie in het land bijna virusvrij.
De Chinese controlemaatregelen beperkten de vraag naar ruwe olie van één van s'werelds grootste energieverbruikers. Beijing besloot tot versoepeling van de maatregelen na een golf van protest over de lockdowns en restricties.
"De iets stevigere dollar en de twijfels over de snelheid van het herstel van de Chinese vraag wogen woensdag op olie en andere grondstoffen", zei analist Raffi Boyadjian van XM.
"Nu het aantal coronavirusinfecties nog steeds erg hoog is, kan het enkele weken, zo niet maanden duren voordat de vraag in China volledig herstelt", zei hij.
Rusland verbiedt de verkoop van olie aan landen die een plafond hebben ingesteld voor de aankoopprijs van Russische olie. Dit zou een plan van westerse landen onder leiding van de Verenigde Staten moeten ondermijnen, dat ervoor moet zorgen dat Russische olie voor niet meer dan 60 dollar per vat verhandeld wordt. De sancties werden ingesteld vanwege de Russische oorlog in Oekraïne.
De februarifuture voor een vat West Texas Intermediate ruwe olie sloot woensdag 0,7 procent lager op 78,96 dollar op de New York Mercantile Exchange.
-
-
Laatste reacties
-
-
- Ga naar laatste bericht Cryptovaluta nieuws
- Ga naar laatste bericht Deutsche Bank AG - DBK - Isin: DE0005140008
- Ga naar laatste bericht Pharming Group - PHARM - NL0010391025
- Ga naar laatste bericht Sofina - SOF- BE0003717312
- Ga naar laatste bericht Tyson Foods, Inc. - TSN - Isin US9024941034
- Ga naar laatste bericht Beleggen in banken
- Ga naar laatste bericht Petroleo Brasileiro SA-Petrobras - PBR - Isin U...
- Ga naar laatste bericht De Europese Centrale Bank
- Ga naar laatste bericht Beleggen in Azië
- Ga naar laatste bericht Danone - BN - Isin: FR0000120644