
Premier De Croo krijgt staande ovatie bij toespraak in Oekraïne: "Europa moet meer en beter doen"
Denny Baert, Kathleen Heylen, Belga
De Europese lidstaten "moeten toegeven dat ze meer en beter moeten doen" om het Oekraïense leger te bevoorraden. Dat heeft premier Alexander De Croo (Open VLD) gezegd tijdens een toespraak in het Oekraïense parlement in Kiev, waarvoor hij een staande ovatie kreeg. Samen met een schare Westerse leiders bracht de Belgische premier vandaag een bezoek aan Oekraïne omdat het precies twee jaar geleden is dat Rusland het land binnenviel.
Twee jaar nadat het Russische leger Oekraïne is binnengevallen, kampt het Oekraïense leger met een nijpend munitietekort. Dat beseft ook premier Alexander De Croo.
Als eerste minister van het land dat de Raad van de Europese Unie voorzit, bracht De Croo vandaag een bezoek aan Oekraïne. Daarbij werd hij vergezeld door Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, de Italiaanse premier Giorgia Meloni en de Canadese premier Justin Trudeau.
Extra steun
Samen met dit Westerse gezelschap ging De Croo eerst naar een ceremonie op de luchthaven van Hostomel, waar twee jaar geleden de eerste grote slag uitgevochten werd tussen de legers van Oekraïne en Rusland.
Na die ceremonie trok De Croo naar de hoofdstad Kiev om er een bevlogen toespraak te houden in het Oekraïense parlement. Daarin loofde de premier de Oekraïners voor hun moed en sprak hij nadrukkelijk de Europese en Belgische solidariteit uit. En hij beloofde ook meer steun, beseffende dat het op dat vlak vooral mangelt.
Als uw soldaten zich vandaag moeten terugtrekken, is het niet omdat het hen aan moed maar aan munitie ontbreekt.
Premier Alexander De Croo (Open VLD)
"Als uw soldaten zich vandaag moeten terugtrekken, is het niet omdat het hen aan moed, maar aan munitie ontbreekt", zo sprak De Croo in het halfrond. "Als uw piloten vandaag geen overmacht hebben in het Oekraïense luchtruim, is het niet omdat ze niet de nodige vaardigheden, maar omdat ze niet genoeg gevechtsvliegtuigen hebben."
"En als we er vandaag niet in slagen u te voorzien in wat u nodig heeft, dan moeten we toegeven dat we meer moeten doen, en beter." Woorden die onthaald werden op een staande ovatie.
Een week geleden kondigde Denemarken nog aan dat het al zijn artilleriegranaten aan Oekraïne wil geven. De vraag is: zullen en kunnen ook andere EU-lidstaten extra steun leveren, nu de Oekraïense strijdkrachten duidelijk nood hebben aan extra munitie en luchtafweer?
Want door bezuinigingen op defensiebudgetten hebben vele Westerse landen, waaronder België, maar kleine voorraden.
Volgens De Croo hebben de EU-lidstaten allemaal een aantal pistes uitgewerkt "en elke steen omgekeerd om te kijken wat we kunnen doen om versneld wapens te kunnen leveren aan de Oekraïners die aan het front staan".
Bevroren tegoeden
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen deed dezelfde beloften als De Croo. Volgens haar zal het Oekraïense verzet "blijven verrassen" en zal Europa munitie blijven sturen en soldaten blijven opleiden "zolang als dat nodig is". De vraag is of dit op korte termijn ook maar enigszins mogelijk is.
Wat Europa wél zeker kan geven, is financiële steun. Zo lieten De Croo en Von der Leyen vandaag weten dat de Europese Commissie in de komende weken met een voorstel komt om de winsten op de in de EU bevroren Russische tegoeden te kunnen inzetten voor de heropbouw van Oekraïne.
Van alle in de EU bevroren Russisch geld staat ongeveer 95 procent in België geparkeerd. Ons land pleit al maanden voor een juridisch sluitend systeem om de winsten op dat kapitaal in Oekraïne te kunnen inzetten. "Eén land zal de heropbouw van Oekraïne betalen, en dat is Rusland", zei premier De Croo.
"Oekraïne is dankbaar voor elk steunpakket, elk sanctiepaket, elke nieuwe stap", zei de Oekraïense president Zelenski op zijn beurt. "Poetin moet verliezen, zoals hij in Hostomel heeft gedaan."
Voor Von der Leyen is het bezoek vooral symbolisch van grote waarde. "We hebben recent nog belangrijke financiële steun aangekondigd, maar het is ook heel belangrijk om onze morele steun te tonen. Deze reis is een kans om alle aspecten van de Europese steun aan Oekraïne te bespreken", zo zei Von der Leyen. "Ik kom hier om het uitzonderlijke verzet van het moedige Oekraïense volk te vieren."
De Europese Unie heeft sinds het begin van de oorlog meer dan 88 miljard euro steun aan Oekraïne geleverd, waaronder bijna 30 miljard euro militair. De Belgische regering kondigde in oktober de oprichting van een fonds van 1,7 miljard euro aan, bedoeld voor de aankoop van militaire uitrusting, humanitaire hulp en de heropbouw van het land.
Hoe begon de oorlog in Oekraïne?
De Russische invasie van Oekraïne begon vroeg in de ochtend van 24 februari 2022. President Vladimir Poetin kondigde een "speciale militaire operatie" aan om Oekraïne te "demilitariseren en denazificeren". Vanuit Rusland vielen grondtroepen Oekraïne binnen en werden kruisraketten afgevuurd. De Oekraïense president Volodimir Zelenski kondigde de staat van beleg af.
De spanningen tussen Rusland en Oekraïne liepen al jaren op. Al in 2014 bezette Rusland de Krim, het strategisch en symbolisch belangrijke schiereiland in het oosten van Oekraïne dat grenst aan Rusland. De dreiging van een escalatie was nooit veraf. In 2021 begon Poetin met een grote, militaire troepenopbouw langs de grens.
Op 21 februari 2022 erkende Poetin de twee separatistische volksrepublieken Donetsk en Loegansk op Oekraïens grondgebied als onafhankelijke staten. Hij stuurde er onmiddellijk militairen naartoe onder het mom van een "vredesmissie". Drie dagen later was de inval een feit, ondanks grote, internationale druk.
De Russische invasie veroorzaakte de grootste vluchtelingencrisis in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog. Meer dan 8 miljoen Oekraïners ontvluchtten het land en een derde van de Oekraïense bevolking raakte ontheemd.
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/02/24 ... -na-het-b/